Dysmorfofobia, znana również jako zaburzenie dysmorficzne ciała, to zaburzenie psychiczne, w którym jednostka odczuwa nadmierne niezadowolenie ze swojego ciała lub wyglądu, pomimo braku rzeczywistych lub widocznych defektów. W tym artykule omówimy objawy, przyczyny i leczenie dysmorfofobii, a także sposoby radzenia sobie z tym problemem.

Co to jest dysmorfofobia?

Dysmorfofobia, znana również jako zaburzenie dysmorficzne ciała (BDD – Body Dysmorphic Disorder) to zaburzenie psychiczne, charakteryzujące się przesadnym niezadowoleniem z wyglądu swojego ciała. Osoby z dysmorfofobią doświadczają zaburzeń myślenia, które skupiają się na wadach fizycznych lub urody, które uważają za bardzo nieatrakcyjne lub obrzydliwe, choć w rzeczywistości te wady mogą być niewielkie lub niewidoczne dla innych ludzi. Ludzie z dysmorfofobią często spędzają wiele czasu na ukrywaniu się lub porównywaniu się z innymi, a ich zaburzenie może wpływać na ich codzienne funkcjonowanie, relacje interpersonalne i ogólną jakość życia. Ponadto często boją się wyjść z domu i spotkać się z innymi ludźmi, ponieważ uważają, że ich wygląd jest nieakceptowalny. Często unikają sytuacji społecznych i mają trudności w nawiązywaniu relacji z innymi ludźmi. Trudno jest oszacować, jaka część społeczeństwa doświadcza problemów w postaci dysmorfofobii. Część osób z tym zaburzeniem może ukrywać swoje myśli i lęki przed innymi, a niektóre osoby mogą nie zdawać sobie sprawy z faktu, że ich myśli i zachowania dotyczące ich wyglądu są nieadekwatne. Według badań przeprowadzonych w różnych krajach, dysmorfofobia dotyka około 1-2% populacji ogólnej, zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Jednakże, ponieważ wiele przypadków pozostaje nierozpoznanych lub niediagnozowanych, prawdziwa liczba osób z dysmorfofobią może być znacznie wyższa. Dysmorfofobia jest często mylona z innymi zaburzeniami, takimi jak zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD), depresja, zaburzenia lękowe lub zaburzenia odżywiania.

Dysmorfofobia – objawy

Objawy dysmorfofobii obejmują przede wszystkim obsesyjne myśli i lęki związane z własnym wyglądem, a także negatywną ocenę swojego ciała, która nie jest adekwatna do rzeczywistości. Oto kilka charakterystycznych objawów dysmorfofobii:

1. Obsesyjne myśli związane z wadami wyglądu, które dominują życie pacjenta i wprowadzają silny niepokój, lęk i przygnębienie.
2. Nadmierne porównywanie się z innymi i zniekształcanie rzeczywistości, takie jak uważanie, że wada jest bardziej widoczna niż jest w rzeczywistości.
3. Unikanie sytuacji społecznych i/lub związanym z wystawieniem się na widok publiczny z powodu niepokoju związanej z wyglądem.
4. Wykonanie wielu niepotrzebnych czynności, takich jak ciągłe sprawdzanie w lustrze, stosowanie dużej ilości kosmetyków lub noszenie luźnych ubrań, aby ukryć wadę.
5. Zaburzenia emocjonalne, takie jak depresja, niepokój i zachowania obsesyjno-kompulsywne związane z wyglądem.
6. Zaburzenia odżywiania i/lub próby zmiany swojego wyglądu za pomocą diet lub innych metod.
7. Utrzymywanie stałego niezadowolenia z wyglądu i ciągłe poszukiwanie potwierdzenia swojego negatywnego spojrzenia na siebie.

Jeśli podejrzewasz u siebie lub u kogoś z Twojego otoczenia wystąpienie dysmorfofobii, warto skonsultować się z lekarzem lub psychoterapeutą.

Przyczyny dysmorfofobii

Przyczyny dysmorfofobii są złożone i mogą obejmować zarówno czynniki biologiczne, jak i psychologiczne. Oto kilka z potencjalnych przyczyn dysmorfofobii:

1. Genetyka: badania sugerują, że istnieje pewne powiązanie między zaburzeniami lękowymi a genetyką. Ludzie z rodzinami, w których występowały zaburzenia lękowe, mają większe ryzyko rozwoju dysmorfofobii.
2. Przeżycia z przeszłości: osoby z dysmorfofobią często zgłaszają traumatyczne przeżycia z przeszłości, takie jak przeżycia związane z zastraszaniem lub odrzuceniem przez rówieśników lub rodziny, co mogło przyczynić się do kształtowania ich negatywnego obrazu ciała.
3. Czynniki środowiskowe: media, reklamy i inne źródła wpływu społecznego, które promują niezdrowe standardy urody i sylwetki, mogą również przyczynić się do rozwoju dysmorfofobii.
4. Zaburzenia emocjonalne: osoby z zaburzeniami emocjonalnymi, takimi jak depresja, zaburzenia lękowe i zaburzenia odżywiania, mają większe ryzyko rozwoju dysmorfofobii.
5. Zaburzenia neurologiczne: w niektórych przypadkach, osoby z zaburzeniami neurologicznymi lub zaburzeniami hormonalnymi, takimi jak zaburzenia tarczycy, mogą doświadczać objawów dysmorfofobii.
6. Traumatyczne przeżycia: traumatyczne przeżycia, takie jak wypadki samochodowe, przemoc, choroba lub inne wydarzenia życiowe, mogą przyczynić się do rozwoju dysmorfofobii.

Należy zaznaczyć, że każdy przypadek dysmorfofobii jest wyjątkowy i może wynikać z różnych czynników, a psychoterapia powinna być dostosowana indywidualnie do potrzeb pacjenta.

Jak wygląda życie osoby z dysmorfofobią?

Życie osoby cierpiącej na dysmorfofobię może być bardzo trudne i skomplikowane. Obrazy, myśli i lęki związane z własnym wyglądem mogą wpływać na niemal każdy aspekt życia, od życia społecznego i relacji interpersonalnych po zdrowie psychiczne i fizyczne. Oto kilka potencjalnych aspektów życia, które mogą być dotknięte dysmorfofobią:

1. Życie społeczne: osoby z dysmorfofobią mogą unikać sytuacji społecznych i związanym z wystawieniem się na widok publiczny, ponieważ czują się niekomfortowo i są zaniepokojone swoim wyglądem. Mogą unikać bliskich relacji i towarzystwa, co może prowadzić do izolacji i osamotnienia.
2. Codzienne czynności: osoby z dysmorfofobią mogą poświęcać wiele czasu i wysiłku na dokładne przygotowanie się do wyjścia z domu, w tym wybieranie odpowiedniego ubrania, aplikowanie kosmetyków i sprawdzanie swojego wyglądu w lustrze. Mogą również unikać czynności, które uważają za potencjalnie zagrażające ich wyglądowi, takie jak uprawianie sportu lub uczestnictwo w publicznych wydarzeniach.
3. Praca i szkoła: osoby z dysmorfofobią mogą mieć trudności w skupieniu się na pracy lub nauce z powodu ciągłych myśli i lęków związanych z ich wyglądem. Mogą również unikać stanowisk pracy lub szkół, w których muszą często wystawiać się na widok publiczny lub być poddawane ocenie z wyglądu.
4. Zdrowie psychiczne: dysmorfofobia może prowadzić do wystąpienia innych zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, zaburzenia lękowe i zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne. Osoby z dysmorfofobią mogą również odczuwać duży stres i niepokój, co może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak bóle głowy, problemy ze snem i problemy trawienne.
5. Zdrowie fizyczne: osoby z dysmorfofobią mogą próbować zmienić swój wygląd za pomocą diet, ćwiczeń fizycznych i/lub kosmetyków, co może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak zaburzenia odżywiania i nadużywanie kosmetyków lub suplementów.

Wszystkie te aspekty życia mogą mieć wpływ na jakość życia osoby z dysmorfofobią i mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Dlatego tak ważne jest, aby szukać pomocy u specjalisty.

Dysmorfofobia – jak sobie z nią radzić?

Jeśli podejrzewasz, że masz dysmorfofobię, warto skonsultować się ze specjalistą w dziedzinie zdrowia psychicznego. Specjalista będzie mógł zdiagnozować zaburzenie i zalecić odpowiednie leczenie. Oprócz tego, warto pamiętać o następujących kwestiach:

1. Znajdź wsparcie: szukaj wsparcia w rodzinie i wśród bliskich przyjaciół, którzy będą Cię wspierać i pomagać Ci w trudnych momentach.
2. Unikaj negatywnych myśli: staraj się unikać negatywnych myśli na temat swojego wyglądu. Skup się na pozytywnych aspektach swojego życia, takich jak rodzina, przyjaciele, praca czy hobby.
3. Ćwicz techniki relaksacyjne: techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, joga, głębokie oddychanie czy progresywna relaksacja mięśni, mogą pomóc w zmniejszeniu poziomu lęku i stresu.
4. Znajdź hobby: znalezienie hobby, które sprawia Ci przyjemność i pozwala się odprężyć, może pomóc w zredukowaniu stresu i poprawieniu samopoczucia.
5. Unikaj porównywania się z innymi: staraj się nie porównywać się z innymi ludźmi, szczególnie z tymi, którzy są często eksponowani w mediach. Pamiętaj, że większość zdjęć w mediach społecznościowych jest retuszowana i nie odzwierciedla rzeczywistości.
6. Zwróć uwagę na styl życia: dbaj o swoje zdrowie, jedz zdrowo i regularnie uprawiaj aktywność fizyczną. Poprawienie zdrowia i samopoczucia może pomóc w poprawie samopoczucia związane z wyglądem.

Ważne jest, aby pamiętać, że dysmorfofobia jest zaburzeniem, które można skutecznie leczyć. Jeśli masz trudności z radzeniem sobie z zaburzeniem, nie wahaj się szukać pomocy u specjalisty w dziedzinie zdrowia psychicznego.

Dysmorfofobia – sposoby leczenia

Leczenie dysmorfofobii może obejmować różne formy terapii, w tym terapię poznawczo-behawioralną (CBT), terapię farmakologiczną lub ich kombinację. Oto kilka podejść terapeutycznych, które mogą pomóc w leczeniu dysmorfofobii:

1. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT): jest to forma terapii, która pomaga pacjentom zmienić swoje myśli i zachowania, które prowadzą do dysmorfofobii. CBT może obejmować różne techniki, takie jak trening umiejętności radzenia sobie z lękiem, ekspozycję, czyli stopniowe narażanie pacjenta na sytuacje, które wywołują lęk, oraz korekcję myśli, które utrzymują zaburzenie.
2. Terapia farmakologiczna: leki przeciwdepresyjne i leki przeciwlękowe mogą pomóc w zmniejszeniu objawów dysmorfofobii. Leki te są zwykle stosowane równocześnie z uczestniczeniem w psychoterapii.
3. Terapia grupowa: terapia grupowa może pomóc pacjentom w podzieleniu się swoimi doświadczeniami z innymi ludźmi, którzy cierpią na podobne zaburzenia, oraz w rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z objawami zaburzenia.
4. Terapia rodzinna: terapia rodzinna może pomóc rodzinie pacjenta w zrozumieniu zaburzenia i nauczeniu się, jak pomóc swojemu bliskiemu.

Leczenie dysmorfofobii może być długotrwałe i wymagać cierpliwości ze strony pacjenta i terapeuty. Ważne jest, aby osoby cierpiące na dysmorfofobię uzyskały wsparcie i pomoc specjalisty w dziedzinie zdrowia psychicznego, który będzie mógł zaproponować odpowiednie podejście terapeutyczne.

Mogą Cię także zainteresować nasze inne artykuły: 

Jak radzić sobie ze stresem? – Widoki Psychoterapia, 

Prokrastynacja – co to takiego i jak sobie z nią radzić? – Widoki Psychoterapia

Leczenie nerwicy Warszawa – Widoki – Twoja Psychoterapia (widokipsychoterapia.pl)

Odwiedź nas również na Facebooku : Widoki – Twoja Psychoterapia | Warsaw | Facebook 

oraz Instagramie: Widoki – Twoja Psychoterapia (@widoki_twoja_psychoterapia) • Zdjęcia i filmy na Instagramie